Wat in 1985 begon als een bescheiden technisch bureau in Sneek, is uitgegroeid tot een innovatieve machinebouwer met internationale impact. H&M Machines ontwikkelt en assembleert machines voor hout- en houtskeletbouw (HSB) en maakt onderdeel uit van de groep BOS Woodworking Factory Solutions. “We creëren oplossingen die klanten helpen sneller, nauwkeuriger en duurzamer te bouwen”, zegt Jan Willem Dijkstra, algemeen directeur en mede-eigenaar.
Van onderhoud naar machinebouw
De geschiedenis van H&M Machines begint bij oprichter Mient van der Molen, vader van de latere directeur Marcel van der Molen. In eerste instantie lag de focus op onderhoud van industriële machines. “Ze zaten in één hal aan de Koperslagersstraat”, blikt Dijkstra terug. “Het was echt een technisch bureau, lokaal georiënteerd.”
Dat veranderde toen Marcel van der Molen toetrad. Samen met Bert Hagting en René Klabbers vormde hij de directie. Waar Harting zich richtte op de organisatie en Klabbers op handel en verkoop, legde Marcel zich toe op techniek. “Hij is een technisch genie”, aldus Dijkstra. “Marcel zag de kans om van handelsbedrijf naar echte machinebouwer door te groeien.”
Specialisatie
De eerste stap was de ontwikkeling van een gestuurde afkortzaag, destijds een innovatieve oplossing. Vanuit klanten kwam al snel de vraag om ook frames samen te stellen. Zo ontstond de specialisatie in houtskeletbouw, een bouwmethode die in rap tempo aan populariteit gewonnen heeft.
Internationale stap met MBA
Een belangrijke fase volgde toen H&M in contact kwam met de Engelse partij J.J. Smith. Samen richtten ze Modulair Building Automation (MBA) op, een joint venture om de houtskeletbouwmachines internationaal in de markt te zetten. “Dat was de start van onze internationale expansie”, zegt Dijkstra. “Wij focusten op de machinebouw, terwijl de commerciële activiteiten in Engeland lagen.”
MBA is later volledig door H&M teruggekocht. “Zo hebben we de regie weer in eigen handen. Dat past in onze strategie: zelf de lijnen uitzetten, dicht bij de klant blijven.”
Nieuwe fase
De afgelopen jaren kwam een volgende grote verandering. H&M werd onderdeel van BOS Woodworking Factory Solutions, een samenwerking met Bos Machines uit Vianen: specialist in kozijn- en ramenbouwmachines. De overname werd mogelijk gemaakt door investeringsmaatschappij Anders Invest, die zich richt op familiebedrijven met eigen technologie.
“Bos en H&M vullen elkaar perfect aan”, zegt Dijkstra. “Zij zijn marktleider in de kozijnfabricage, wij in houtskeletbouw. Samen kunnen we een totaaloplossing aanbieden: van zaagsystemen en software tot complete productielijnen. Daarbij geloven we sterk in de kracht van kleinschalige bedrijven die flexibel en slagvaardig opereren.”
Kernwaarden
Die samenwerking komt terug in de gezamenlijke kernwaarden: Precision, Partnership, Progress. Dijkstra: “Onze machines zijn nauwkeurig en betrouwbaar, maar minstens zo belangrijk zijn de relaties met onze klanten. Vertrouwen staat centraal. We willen geen technologie pushen, maar meedenken over oplossingen die écht passen bij de manier van werken van een bedrijf.”
Dat betekent dat H&M Machines software en machines koppelt aan het tekenprogramma van de klant. Het hele productieproces kan zo op kantoor worden voorbereid, waardoor fouten worden geminimaliseerd en de bouw sneller en efficiënter verloopt. “Dat is de kracht van ons product: eenvoud, betrouwbaarheid en samenwerking”, aldus Dijkstra.
HSB in de lift
De timing is gunstig. De vraag naar houtskeletbouw groeit wereldwijd. Waar de markt voor standaard houtbewerkingsmachines jaarlijks met zo’n 3 à 4 procent groeit, wordt voor HSB een jaarlijkse groei van 11 procent tot 2030 verwacht.
“De woningnood is groot”, zegt Dijkstra. “Prefab houtskeletbouw biedt snelheid, duurzaamheid en efficiëntie. Vaste klanten van ons, zoals VDM Woningen, Heijmans, Plegt-Vos en Barli, zien dat ook. Voor hen ontwikkelen we productielijnen die de bouw echt versnellen.”
Innovatie en software
Toch ziet Dijkstra dat de sector nog uitdagingen kent. “Er wordt veel gesproken over fabrieksmatig bouwen, maar de stap naar standaardisatie en maakbaarheid is complex. Architecten ontwerpen prachtige gebouwen, maar vaak zonder rekening te houden met het productieproces. Dan loop je in de fabriek tegen beperkingen aan.”
Volgens hem ligt de sleutel in slimme software-oplossingen. “Als je in een vroeg stadium beter nadenkt over de maakbaarheid en slimme koppelingen legt tussen ontwerp en productie, kun je de output enorm verbeteren. Daar zetten wij vol op in. Software en automatisering zijn voor ons minstens zo belangrijk als de machine zelf.”
‘Houd het simpel’
Een andere ontwikkeling is robotisering. “Zo’n 40 procent van de werkzaamheden in houtskeletbouw gebeurt nog handmatig”, legt Dijkstra uit. “Daar liggen kansen. Maar we geloven niet in robots neerzetten simpelweg om het robots neerzetten. Het moet simpel, effectief en klantgericht zijn. Begin klein en bouw het stap voor stap uit.”
Familiebedrijf met groeispurt
Ondanks de internationale ambities blijft H&M Machines stevig geworteld in Sneek. Met zo’n vijftig medewerkers is het bedrijf groot genoeg om impact te maken, maar klein genoeg om de familiesfeer te behouden. “Dat is onze kracht”, zegt Dijkstra. “We hebben een dynamisch team dat mee wil in veranderingen. Heel knap hoe iedereen hier steeds positief meebeweegt.”
Om die groei bij te houden wordt hard gewerkt aan procesoptimalisatie. “We hebben veel geïnvesteerd in ERP-systemen en externe ondersteuning ingeschakeld. We werken projectmatig én hebben een handelstak, dat zijn heel verschillende processen. Die moeten gestroomlijnd worden en dat lukt steeds beter. We brengen het fundament goed op orde zodat we verdere groei kunnen realiseren.”
Internationale kansen
De internationale markt biedt kansen, maar ook uitdagingen. “In Nederland kennen ze ons goed, internationaal moet dat nog groeien. Maar zodra een klant in Canada of Engeland ziet wat wij doen, zijn ze overtuigd. Daarom investeren we in een netwerk van area managers en dealers in België, Engeland, Ierland, Frankrijk en Noord-Amerika.”
De strategie is helder: H&M wil internationaal groeien, maar wel op een manier die past bij de kernwaarden. “We willen 20 procent groeien, niet door meer mensen aan te nemen, maar door slimmer te organiseren en technologie beter in te zetten. Dat is duurzaam én toekomstbestendig.”
Trots op de oprichters
Bij alle stappen die het bedrijf zet, blijft er waardering voor de grondleggers. “Mient, Marcel, René en Bert hebben dit bedrijf grootgebracht”, benadrukt Dijkstra. “Daar mogen we ontzettend trots op zijn. Wij bouwen nu verder op dat fundament, samen met Bos Machines. En we zetten hier in Sneek prachtige dingen neer: van slimme zaagsystemen tot complete HSB-lijnen die wereldwijd worden ingezet.”