"Je zou Drachten het Rotterdam van het Noorden kunnen noemen", merkt Ron van der Leck op in zijn werkkamer op het gemeentehuis van Smallingerland. In de portefeuille van de D66-wethouder zit onder andere ruimtelijke ordening, recreatie en toerisme. "We zijn allebei naoorlogse steden en bij ons is de maakindustrie van oudsher eveneens belangrijk." Collega-wethouder Roel Haverkort van de PvdA, onder andere verantwoordelijk voor de financiën en economische ontwikkeling, zit naast hem en vult aan: "Drachten was tot de jaren vijftig een stil dorp. De komst van Philips zorgde voor een flinke economische impuls en trok meer bedrijven onze kant op. Voor hen was, en is, een centrale ligging belangrijk, evenals goede (bus)verbindingen. Onder andere door de aanleg van het Transferium is die bereikbaarheid nog groter geworden."
Innovatie en recreatie
Na jaren van groei kwam er zo'n tien jaar geleden door de economische crisis zand in de motor. Maar de impasse wordt nu doorbroken. "Mede door het in 2012 opgerichte Innovatiecluster Drachten", aldus Haverkort. "Hierin zitten bedrijven en kennisinstellingen die werken aan oplossingen voor de toekomst, zoals 3D-metaalprinting en robotics. We zijn de afgelopen jaren een broedplaats in het Noorden geworden. Een derde van de investeringen in R&D in Noord-Nederland gaat naar Drachten en nabije omgeving; dat zegt wel wat."
Maar het gaat niet alleen maar om high tech. In 2016 vestigden er zich zo'n 140 nieuwe bedrijven in Drachten, waarvan een kleine vijftig actief is in de dienstverlening. "Het gaat onder andere om ondernemingen in de recreatieve sector", vertelt Haverkort. "We trekken op dat gebied samen op met onze buurgemeenten, waaronder Opsterland en Heerenveen. De toerist houdt immers geen rekening met bestuurlijke grenzen en beweegt zich door verschillende gemeenten. Ondernemers in de recreatie in Smallingerland en omliggende gemeenten worden nu zoveel mogelijk met elkaar verbonden. Hiervoor levert een aanjager de nodige inspanning. Zo worden er netwerkbijeenkomsten georganiseerd en er is een regiogids met activiteiten gekomen. We merken dat de tijd nu rijp is voor een toeristisch informatiepunt in het centrum van Drachten. Hierover zijn we met diverse partijen in gesprek."
Azeven
Op bedrijventerrein Azeven ervaren de ondernemers net als beide wethouders dat de economische wind weer de goede kant op waait. De laatste jaren zijn er in het gebied verschillende bedrijven bijgekomen, waaronder Arriva en de meldkamer van de politie Noord-Nederland. In de nabije toekomst zal er sowieso tien hectare worden ingevuld door nieuwe bedrijven, weet parkmanager Louise Willemsen. "Er zijn geïnteresseerde partijen, waarmee de gemeente contact onderhoudt." Willemsen is blij met de opwaartse lijn. "De crisis is voorbij, dat kun je hier duidelijk merken. Er wordt weer gebouwd."
Dat Azeven een uitstekende plek is om je te vestigen, daarover bestaat bij haar geen twijfel. "Dit blijkt wel uit het Keurmerk Veilig Ondernemen dat we in 2009 hebben gekregen van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Het KVO is in december 2015 voor de derde keer is verlengd. Je krijgt hem niet zomaar. Het vergt een goede samenwerking tussen het parkmanagement, de ondernemers, politie, brandweer en de gemeente. Dit levert een veiligere omgeving op, met als resultaat minder schade en criminaliteit. Daar profiteren alle ondernemers bij ons van. Azeven is daarnaast een inspirerende plek, met veel groen en water. Er is ook veel saamhorigheid tussen de ondernemers. Regelmatig hebben we een gezellige bijeenkomst bij een van de leden, houden we elkaar op de hoogte via een nieuwsbrief en er is een WhatsApp-groep waarmee ondernemers elkaar snel informeren wanneer ze bijvoorbeeld verdachte personen op Azeven signaleren."
Beleving in het centrum
Het winkelhart van Drachten heeft momenteel de volle aandacht van de gemeente. "Een aantrekkelijk centrum is van belang voor zowel de inwoners als mensen uit de omgeving en toeristen", zegt Haverkort. "De ontwikkelingen rondom het Innovatiecluster Drachten trekken mensen met een hogere opleiding aan; die wil je hier dan ook houden. Dan spelen ook zaken mee als een gevarieerd winkelaanbod, met naast de onmisbare grotere ketens ook kleinere zelfstandigen met unieke producten, en voldoende parkeergelegenheid. Op die gebieden heeft de laatste jaren een positieve ontwikkeling plaatsgevonden." Onlangs is er ook gratis Wi-Fi in het centrum beschikbaar gekomen, wat volgens Haverkort veel kansen biedt voor de winkeliers. "Neem apps waarmee aanbiedingen van winkeliers, horeca-eigenaren en andere ondernemers gepromoot kunnen worden bij bezoekers van het winkelcentrum."
Beide wethouders noemen regelmatig 'beleving' als ze het hebben over de verdere ontwikkeling van het Drachtster winkelcentrum. Van der Leck: "We kopen steeds meer artikelen online vanwege lagere prijzen of meer aanbod. Fysieke winkels moeten wat anders bedenken om aantrekkelijk te blijven. Er moet meer beleving komen. Ik vind Vintage Coffee aan de Zuiderbuurt een mooi voorbeeld, waar klanten een deel van het interieur kunnen kopen. Andersom kan ook, met een koffiehoek in de winkel. Maar het belevingsaspect geldt voor het winkelcentrum als geheel. Daarom gaan we de stegen in het centrum opknappen en meer groen aanbrengen." Reuring in het centrum is er volgens Van der Leck volop. "Er gebeurt in Drachten veel moois wat mensen trekt. Onder andere op cultureel gebied met De Lawei, onze schouwburg die een sterke regiofunctie heeft. Ook het aanbod in evenementen neemt toe, met daarbij een aantal grote publiekstrekkers zoals Simmerdeis en Peije Dei."
Meer lef
Trea Westra, centrummanager vanuit Stichting Centrum Management Drachten, ziet graag wel meer lef in Drachten. "Er gebeuren goede dingen, onder andere bij het Raadhuisplein, maar we moeten echt meer onze nek uitsteken en onszelf via citymarketing beter op de kaart zetten. Drachten heeft het altijd anders dan normaal gedaan. Wij moeten ons ook nu onderscheiden en meer durven!" Westra ziet een grote kans: kunstbeweging De Stijl. "2017 is omgedoopt tot het Stijl-jaar in Drachten. De Stijl, met Piet Mondriaan en Theo van Doesburg als bekende leden, heeft wortels in Drachten. Dat word je in Museum Dr8888 snel duidelijk. Het is zaak om die historie te verbinden aan de toekomst. Je kunt De Stijl goed uitdragen en prachtig doorvoeren in allerlei activiteiten en de fysieke uitstraling van het winkelcentrum van Drachten. Zoals Den Bosch in 2016 deed met het Jeroen Bosch-jaar. De kleuren en strakke lijnen passen goed bij een naoorlogs stadscentrum als Drachten. Ik vind dat we De Stijl niet alleen dit jaar moeten omarmen, maar dat het hier een permanent karakter moet krijgen. Dit moeten we dan dit jaar echt in gang zetten!"
Samenwerken
Platform Overleg Centrum Ondernemers (POCO) kan daarbij een belangrijke rol spelen. Het platform verbindt ondernemers in het centrum, winkeliers maar ook ondernemers in de horeca en de culturele sector, met de gemeente. Samen werken ze aan de economische ontwikkeling van het centrum. Op woensdag 25 januari was er een grote POCO-bijeenkomst in De Lawei, met presentaties en een netwerkborrel. Westra: "Iedereen moet nu gaan samenwerken. Je moet niet alleen aan jezelf denken, maar vanuit een brede gedachte. In dit kader ben ik ook met een adviescommissie bezig geweest om winkeliersvereniging Ha&Ie te professionaliseren, via onder andere een nieuw, laagdrempeliger bestuur. Daarnaast is het initiatief ontstaan voor het oprichten van het POCO."
Van der Leck en Haverkort zijn het met Westra eens dat samenwerking belangrijk is voor de verdere economische ontwikkeling. "Dat geldt ook voor de samenwerking tussen de gemeente en ondernemers. Zij weten ons inmiddels goed te vinden, mede door het POCO en onze twee bedrijvencontactfunctionarissen die vragen van ondernemers snel beantwoorden. Maar de bal ligt bij de ondernemers – die willen dat trouwens ook. De gemeente luistert en faciliteert zoveel mogelijk en legt geen dingen op. "
