Precies 0,2 procent bleef Fryslân vorig jaar achter bij de landelijke economie die met 1,7 procent steeg. De voorspelling is dat het dit jaar niet veel beter zal gaan. Het feit dat er in Friesland veel aan bouw gerelateerde bedrijven zijn is daar mede debet aan. Die sector heeft het zwaar. Maar volgens Bram Dekker van Dekker Drukwerken in Leeuwarden speelt er meer: de Friese bescheidenheid. “We kloppen ons niet snel op de borst om te laten zien wat wel goed gaat. Dat is jammer, want er gebeuren hier genoeg mooie dingen waar we trots op kunnen zijn.”
Sterk merk
Jan Feenstra (directeur Bedrijven Rabobank Heerenveen-Zuidoost Friesland), Klaas Stuiver (Commercieel directeur Werkpleziercoach, Leeuwarden), Adrie Ruitenbeek (HeijTech, Heerenveen) en Otto van der Galiën (directeur Energie Service Friesland, Heerenveen), zijn het daar mee eens. Termen als leefbaarheid en bereikbaarheid gaan over tafel. Klaas Stuiver: “Een goede infrastructuur is voor de economische ontwikkeling van groot belang. Daar valt en staat het aantrekken van bedrijvigheid mee. Het is goed om in bereikbaarheid te investeren.” Zijn gesprekpartners beamen dat, maar er moet meer gebeuren.
Otto van Galiën, die naast ondernemer ook Statenlid voor de VVD is, wijst op het belang van een goede afstemming tussen bedrijfsleven en onderwijs. “Als ik zie dat klassen bij de administratieve opleidingen uitpuilen en dat techniekopleidingen worden geschrapt wegens te weinig leerlingen, dan baart me dat zorgen. Administratieve banen liggen niet meer voor het oprapen, maar aan ambachtelijke vakmensen blijft behoefte. Daar moet we in investeren.”
Visie
De invloed van de overheid moet ook niet uitgevlakt worden als het gaat om economische ontwikkelingen, brengt Arie Adri Ruitenbeek in. Zijn installatiebedrijf is gespecialiseerd in duurzame verlichtingstechniek en zonnepanelen. “Het nadeel in Nederland is dat als de regering vertrekt de visie van die regering op bijvoorbeeld duurzaamheid direct wordt ingeruild voor de visie van een nieuwe regering. We hebben hier altijd te maken met kortetermijnpolitiek. Voor een ondernemers is het lastig om daar goed op te kunnen anticiperen.”
In Duitsland pakken ze dat beter aan. Ruitenbeek: “Daar hebben ze op het gebied van energie en duurzaamheid een consistent beleid, waardoor je voor de langere termijn weet waar je aan toe bent.’’ In Zweden is dat ook zo, vult Van der Galiën aan. “Daar wordt beleid gemaakt dat door diverse regeringen wordt gerespecteerd en uitgevoerd zoals het is vastgesteld. Dan zie je op termijn de resultaten. ”
Thialf
Stuiver stelt dat de overheid en het bedrijfsleven elkaar sneller moeten zoeken als het om economisch belangrijke projecten gaat. Hij noemt het bouwplan voor Thialf als voorbeeld. “De provincie heeft eerst veel tijd verloren met de vraag wordt het nieuw- of verbouw en wat is financiële haalbaarheid. Pas daarna is besloten om het traject in gang te zetten. Daardoor is veel tijd verloren en heb je nu concurrentie van Zoetermeer en Almere.” Van der Galiën sluit zich daar bij aan. “Het is beter om bij zulke projecten samen snel te besluiten dat je iets wilt. Als we door deze manier van doen de boot missen met Thialf, zorgt dat voor onherstelbare schade aan de economie.”
Ondanks de kritiek zijn de ondernemers optimistisch over de toekomst. Leefbaarheid, de bereikbaarheid, de rust en ruimte voor zowel jonge gezinnen als ouderen, Thialf, kennisinstituten als Wetsus, het zijn allemaal zaken die Fryslân vooruit kunnen helpen. Feenstra noemt de komst van de nieuwe kaasfabriek naar Heerenveen als voorbeeld. “Er is geen beter plek in de wereld om zuivel de produceren dan Friesland. We moeten ons dus fundamenteel en consistent profileren voor een langere termijn en ons specialiseren om de welvaart op het huidige niveau te houden.”. Bram Dekker, die vlak voor het gesprek hoorde dat hij met zijn bedrijf is genomineerd voor de titel ’Friese ondernemer van het jaar’ is het daar helemaal mee eens. “Met de borst vooruit laten weten waar we goed in zijn. Dat helpt ons verder.”
