Aan tafel zitten wethouder Maria Le Roy, Yde Koopmans (voorzitter Commerciële Club Noordwest-Friesland) en de ondernemers Haye Stellingwerf (facilitair interim-manager), Anne Schouw (Schouw Assurantiën), Willem Hartman (glastuinbouwer) en Edwin Roskammer (ABN AMRO). Over één ding zijn ze het allemaal eens: het belang van de verbreding van de N31 ter hoogte van Harlingen. Het laatste deel van die weg wordt verdubbeld, waardoor het verkeer straks sneller en beter doorstroomt. Bovendien wordt het daardoor aantrekkelijker voor bedrijven om zich in de regio te vestigen en wordt de stad weer één. “De twee stadsdelen worden weer aan elkaar gehecht”, vertelt wethouder Maria le Roy.
Harlingen is straks visueel weer een eenheid. Nu we in economisch slecht weer verkeren, slaan elders niet alleen gemeenten maar ook ondernemers de handen ineen. Hoe is het met die eenheid in Harlingen en wat zijn daarvan de merkbare resultaten?
Wethouder Maria Le Roy: “Dat de recessie voortduurt, is ons een grote zorg, maar in barre tijden kan een overheid zeker de helpende hand bieden. Wij hebben voor startende ondernemers trainingen aangeboden, waarbij de weg naar microkredieten en andere financieringsmogelijkheden worden uitgestippeld. Dat moet voor ondernemers in de detailhandel, het midden en kleinbedrijf en de horecaondernemers kansen creëren. Om de vestiging van nieuwe bedrijven te kunnen honoreren hebben we een bedrijfscontactfunctionaris die meedenkt, meepraat en de weg wijst naar beschikbare panden en terreinen. Tot slot spannen wij ons in om de economische structuur van de gemeente te verbreden. Dat doen we door investeringen in het Waterfront van Harlingen vlot te trekken. Investeringen in de toeristische potentie van onze gemeente zijn zeer kansrijk. Wij willen ons profileren door voor alle watertoeristen, die over werelderfgoed de Waddenzee van en naar Friesland varen, de toegangspoort te zijn.”
Edwin Roskammer: “Bedrijven kunnen elkaar helpen tijdens een crisis. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van elkaars faciliteiten of door kennis uit te wisselen. Wij als ABN AMRO proberen ondernemers met name vanuit de keten met elkaar te verbinden en naar oplossingen te zoeken om de continuïteit van ondernemingen te waarborgen.”
Willem Hartman: “We maken als ondernemers inderdaad afspraken over het gebruik van elkaars kennis en praten over eventuele samenwerking. Ons bedrijf is altijd in voor samenwerking. Niet voor niks doen we in de regio al veel samen met de collega’s in dezelfde branche.”
Yde Koopmans: “Bij de CCNWF ervaren wij dat juist nu – naast een goed contact met collega-ondernemers – ook goede contacten tussen overheid en ondernemers belangrijk zijn. Via nieuwe vormen van netwerken proberen wij de samenwerking te bevorderen. Bijvoorbeeld de GFOT. Samen met Stenden Hogeschool Leeuwarden, NHL Hogeschool, CCL, DCCF, CC-NWF, CCZF en VNO-NCW Noord wordt er een netwerkbijeenkomst georganiseerd, waarbij ondernemers in contact worden gebracht met het hoger onderwijs. Spreker is de heer Bernard Wientjes, voorzitter VNO-NCW.”
Haye Stellingwerf: “Ik ben aangesloten bij de Commerciële Club Noord West Friesland, maar kom daar eigenlijk te weinig. Daarnaast bezoek ik diverse andere netwerkbijeenkomsten om contacten te leggen. Maar ook social media, zoals LinkedIn, is erg belangrijk voor mij.”
Anne Schouw: “De gemeente zoekt vaker de dialoog met de ondernemers en stelt zich toegankelijk op. Al hoor ik nog steeds van medeondernemers dat diverse regelgeving het ze vaak zeer lastig maakt. Hier is denk ik nog wel wat te winnen. Zelf geloof ik erg in samenwerking en netwerken als ondernemer. Ik investeer dan ook veel tijd in het onderhouden en leggen van contacten. Vijf jaar geleden heb ik samen met een aantal ondernemers uit Harlingen en omgeving met succes en omgeving een ontbijtnetwerk opgericht.”
Harlingen kampt, net als andere steden, met leegstand van winkelpanden in het centrum. Wat doet de gemeente om die leegstand terug te dringen en is dat toereikend?
Wethouder Le Roy: “Wij gaan niet somberen, maar willen de panden beschikbaar krijgen voor detailhandel, kunstgaleries en horeca. Om in de praktijk mee te denken, hebben wij een citymanager aangesteld. Hij moet winkelketens, ontbrekende kleinschalige detailhandel en innovatieve retailconcepten voor Harlingen te interesseren. Hij moet de verhuizing van middenstanders naar onze stad ook begeleiden.”
Willem Hartman: “De gemeente kan daar weinig aan doen. De ondernemers moeten zelf kijken of ze gezamenlijk iets kunnen ondernemen en daar de medewerking van de gemeente bij vragen. De oplossing is niet zo eenvoudig, maar de gemeente kan bijstaan in de mogelijke wijziging van bestemmingsplannen om bijvoorbeeld ombouw naar woningen te stimuleren, zodat de binnenstad weer meer leven uitstraalt.”
Anne Schouw: “De gemeente is regelmatig in overleg met de Harlinger Ondernemers Vereniging om samen de leegstand tegen te gaan. Ik denk ook dat het een taak is van de gemeente om de stad zo aantrekkelijk mogelijk te maken en te houden voor ondernemers. Vooral in faciliterende zin. De hoogte van de huren is een zaak tussen huurder en verhuurder. Er zou wellicht meer onderhandeld moeten worden, zodat de huren enerzijds betaalbaar zijn en de verhuurder ook zijn opbrengsten heeft.”
Edwin Roskammer: “Vanuit de commerciële club merken wij dat de contacten tussen bedrijven onderling, regionale samenwerking en samenwerking met lokale en regionale overheden essentieel is om het ondernemersklimaat te verbeteren. Belangrijk is dat de gemeente ondernemers in haar plannen betrekt. Men heeft de laatste jaren veel gedaan aan de uitstraling van Harlingen maar het is erg belangrijk dat men dit bewaakt.”
Yde Koopmans: “Dit probleem speelt natuurlijk niet alleen in Harlingen. Het MKB heeft het momenteel niet altijd even gemakkelijk. De stad Groningen heeft het plan ‘Oog voor nieuwe detailhandel’ opgesteld. Hier zou je ook eens naar kunnen kijken. Belangrijk is dat er in ieder geval een goede samenwerking tussen gemeente, makelaars en ondernemers is. Creatief met leegstand omgaan is een eerste vereiste.”
Haye Stellingwerf: “Omdat ik meer gericht ben op St. Anna, Franeker en Leeuwarden kan ik hier geen goed antwoord op geven. Wel heb ik de indruk dat Harlingen geen imago heeft als winkelstad. Ik denk dan ook dat er nog veel winst valt te halen uit pr door Harlingen meer te profileren als gezellig winkelcentrum.”
Stimuleren van starters
Het gemeentebestuur vindt het heel belangrijk dat de plaatselijke economie wordt gestimuleerd en dat startende lokale ondernemers alle hulp krijgen. Wethouder Le Roy: “Wij verstrekken geen microkredieten of leningen aan ondernemers, maar helpen en begeleiden startende ondernemers via ons ondernemersprogramma wel bij de aanvraag en het verkrijgen van landelijke microkredieten.” Een goede zaak, vinden de ondernemers. Edwin Roskammer van de ABN AMRO: “Ondernemende Harlingers met goede plannen krijgen middels het microkrediet de kans om hun plannen toch te realiseren. Dit is goed voor de ondernemers en voor de stad.” Volgens Haye Stellingwerf is het een goede begeleiding en advisering minstens zo belangrijk en daar kan de gemeente een belangrijke rol in spelen.”
Harlingen wordt weer één stad
De eerste schop voor de verdubbeling van de N31 ter hoogte van Harlingen gaat volgend jaar de grond in. De verbreding van de weg is echter niet alleen belangrijk voor de stad, vindt Anne Schouw. “De verbreding maakt ook de regio beter en sneller toegankelijk en vergroot tevens de doorstroming, met name in de zomermaanden”, zegt ze. “Bovendien heeft een goede infrastructuur ook zijn invloed op de aantrekkelijkheid voor de vestiging van bedrijven.”
Haye Stellingwerf onderstreept dat. Hij wijst ook op een ander belang: het imago. “Mensen uit het westen vinden dat het noorden altijd zo ver weg is.” De afstand wordt hiermee gevoelsmatig verkleind. Vooral het feit dat de nieuwe weg straks onder het kanaal door loopt is in de ogen van Willem Hartman verkeerstechnisch gezien een prima oplossing voor iedereen. “Dat geldt voor zowel het zakelijke als voor privéverkeer dat Harlingen of de regio aandoet”, stelt de glastuinbouwer.
Voor Yde Koopmans is het vooral belangrijk dat de veiligheid wordt vergroot en de leefbaarheid in Harlingen toeneemt. Edwin Roskammer wijst vooral op de ruimtelijke kwaliteit in de omgeving van de N31 die zal verbeteren. Wethouder Maria le Roy onderschrijft dat en wijst op nog een voordeel. “De twee stadsdelen worden weer aan elkaar gehecht”, vertelt zij. “De betonnen barrière die boven de stad uittorent zal, in de nabije toekomst zijn verdwenen. De zichtlijnen van de stad worden hersteld en de Harlinger kan de hele stad weer overzien en beleven.”
