‘Bouwpaus’ noemt De Jong zichzelf gekscherend. Nadat zonen Arnout en Peter jaren geleden de dagelijkse leiding overnamen bij Van der Zwaag uitvaartzorg en het daar op dit moment druk genoeg mee hebben, stortte de nestor van de familie zich volledig op het bouwproject van het nieuwe crematorium Haskerpoort in Oudehaske. Maar goed ook, want hij is er nog lang niet aan toe achter de geraniums te zitten. De Jong: “Nu het crematorium klaar is, heb ik nog genoeg andere doelen na te jagen.”
Sipma en Modderman kunnen wel lachen om de door De Jong zelfbedachte titel van ‘bouwpaus’. Maar ze beamen onmiddellijk dat het inhoudelijk wel klopt. Modderman: “Hij heeft voor iedereen aandacht als hij op de bouwlocatie komt, noemt je bij de voornaam en maakt als het kan met de meesten even een praatje. Het maakt hem niet uit of je installateur, metselaar of voorman bent, iedereen is voor De Jong gelijk. Mijn mensen en ook ikzelf waarderen het echt enorm als een opdrachtgever zich zo opstelt.”
Oponthoud
Het crematorium is nu klaar, maar het was lang wachten voor Modderman en zijn mensen de eerste paal de grond in konden slaan. Het grootste struikelblok bestond uit omwonenden die tegen de komst van het bouwwerk waren en er ook nu nog steeds op tegen zijn. Na meer dan een jaar aan bezwaren en beroepsprocedures, bracht een uitspraak van de Raad van State uiteindelijk definitief uitsluitsel. Het crematorium mocht worden gebouwd. De bouwwerkzaamheden startten mede door de protesten niet in 2015 zoals gepland, maar pas in 2017. De Jong: “We willen best in gesprek met de omwonenden om de onenigheden uit de wereld te helpen, maar er staat nog steeds een groot bord langs de weg met de tekst ‘CREMATORIUM NEE’. Zolang dat er staat heeft praten volgens mij geen zin.”
Voor De Jong is de bouw van het crematorium een droom die uitkomt. De Jong: “Ik vind dat de bestaande crematoria niet meer voldoende passen bij de wensen die mensen tegenwoordig vaak hebben bij een uitvaart. Gebrek aan rust, ruimte en tijd staat een waardig afscheid zelfs soms in de weg. Het is geen uitzondering meer dat nabestaanden voor een afscheid 2,5 uur de tijd nemen. En als ze die tijd nodig hebben, moet die tijd er ook zijn. Bij de huidige crematoria kan dat vaak niet, omdat er alweer een nieuwe rouwstoet klaarstaat. Daarom zijn er bij de Haskerpoort niet meer dan twee crematies per dag, ieder dagdeel één. Zo is er bij een afscheid geen sprake van tijdsdruk.”
Karakteristiek gebouw
Ook aan ruimte is geen gebrek in het nieuwe crematorium. Het gevoel dat het weidse landschap om de locatie heen oproept, wordt binnen in het gebouw doorgetrokken. De hoge en grote ramen geven veel licht. Architect Sipma legt uit: “Door het grote raam in de aula aan de noordzijde komt veel daglicht binnen. Daardoor is het open, zie je het verkeer en het leven buiten. Afscheid nemen van naasten is onderdeel van het leven en in dit gebouw met het vele licht en de bewegingen van buiten, is het dat ook.”
De Haskerpoort heeft een heel karakteristiek ontwerp. Het dak loopt vanuit de grond schuin omhoog en is bedekt met een groen vegetatiedak. Sipma: “Omdat het gebouw op oude turfgrond staat, is er voor een groffe donkere genuanceerde steensoort gekozen die symbool staat voor het turf. Het lijkt nu net alsof er een lap grond omhoog getrokken is waar turf onder vandaan komt.” Sipma Architecten heeft recent een pand betrokken naast de locatie van het crematorium. “Een beter visitekaartje kan ik me niet wensen als er potentiële nieuwe klanten op bezoek komen. We hoeven alleen maar even uit het raam te kijken”, voegt hij lachend toe.
De middenas van het gebouw wordt in de omgeving geaccentueerd door het ontwerp van landschapsarchitect Eric Schrauwen. Over het langgerekte pad richting de ingang staan een aantal poorten geplaatst die de route begeleiden en versterken. Deze route loopt door tot aan het grote raam in de aula. Daarnaast is veel aandacht besteed aan het groene gedachtegoed. Er is gekozen voor een energiebesparend BaOpt klimaatbeheersingssysteem om een optimaal werk-, verblijf- en leefklimaat te creëren. In combinatie met het groene dak en de drijvende zonnepanelen in de vijver om het energieverbruik te compenseren, is de Haskerpoort klaar voor de toekomst.
