Energie VanOns is een coöperatief energiebedrijf dat inmiddels honderd energiecoöperaties in het Noorden ondersteund bij hun lokale duurzaamheidsinitiatieven. “Wij kopen de stroom op die de coöperaties opwekken en verkopen het terug aan onze klanten: de leden van die coöperaties. Zo blijft het geld in de regio: de winst die wordt gemaakt vloeit niet weg naar anonieme aandeelhouders, maar wordt lokaal ingezet. Er worden dorpshuizen van verduurzaamd, voetbalvelden van LED-verlichting voorzien, de speeltuin en het clubhuis van de scouting opgeknapt: noem maar op. We zorgen samen met de coöperaties voor méér middelen voor de eigen regio en meer werkgelegenheid. Zo zorgen we samen voor een duurzaam en bloeiend Noorden!”
Energie VanOns is in 2014 opgericht door de koepelorganisaties Ús Koöperaasje, Drentse Kei en Groninger Energie Koepel, met een lening van alle drie die provincies. Op dat moment werden ook vele lokale energiecoöperaties opgericht, zij vallen allen onder één van die drie koepels. “Alle zaadjes komen nu tot ontplooiing”, constateert Hoeksema tevreden. “De coöperaties zijn zo’n zes jaar geleden begonnen met aanvragen doen: voor zonnepanelen, zonneparken, windmolens, etc. Dat wordt nu allemaal uitgevoerd: de plannen leveren nu daadwerkelijk geld op én worden volop ingezet voor de eigen regio.”
VanOns: circulair
Om een mooie circulaire beweging tot stand te brengen, zijn ook Bronnen VanOns en Mobiliteit VanOns opgericht. “Bronnen VanOns maakt lokale leden mede-eigenaar van zonneparken en windprojecten. Mobiliteit VanOns faciliteert elektrische deelauto´s en laadpalen voor bedrijven en wijken of dorpen. Zo brengen we alles met elkaar in verbinding, want dat is wat we doen: partijen bij elkaar brengen en het circulair houden.”
De nummer 1 met een vette 10
Energie VanOns valt op, met deze aanpak. De Consumentenbond, Natuur & Milieu, Greenpeace en Wise onderzoeken elk jaar de duurzaamheid van energieleveranciers. Werd Energie VanOns vorig jaar al eerste voor de consumentenmarkt, dit jaar mag de organisatie daar ook de zakelijke markt aan toevoegen. “Wederom met een vette tien”, verklaart Hoeksema trots. Sinds 2016 is hij directeur van Energie VanOns. “Toen zaten we in een dip. Inmiddels maken we winst, hebben we tien man personeel en kunnen we onze leningen aan de provincies aflossen.”
Een enorme prestatie, helemaal omdat de aangesloten energiecoöperaties door vrijwilligers zijn opgericht. “Veel vrijwilligers zijn echte professionals. Op Ameland hebben ze bijvoorbeeld zevenhonderd klanten, voor twee zonneparken. Grunneger Power heeft zelfs duizend leden. Als je bedenkt dat het geld dat wij teruggeven aan de coöperaties 75 euro per klant per jaar betreft… Inmiddels is meer dan één miljoen euro weer bij de coöperaties terecht gekomen. Het mooie is dat burgers dus helemaal zelf bepalen wat ze met dit geld doen.” Door deze geldstroom richting de coöperaties te creëren, geeft Energie VanOns zo’n coöperatie een kickstart om échte verandering teweeg te brengen. “Wij zijn het vliegwiel.” Nu de bewustwording over klimaatverandering overal landt, gaat het snel. “Leefbaarheid en duurzaamheid gaan hand in hand. Mienskip en noaberschap komen terug, door de energietransitie. Dat is fantastisch.”
Hoeksema is sneller gaan praten, ook Berner Sennenhond Bor merkt het enthousiasme van zijn baas op. “Ja, ik vertel dit vaker. Als het kan sta ik de hele dag op de zeepkist. We moeten echt wat aan het klimaat doen, maar burgers moeten daar ook zeggenschap over hebben: dat staat zelfs in het Klimaatakkoord. Wat wij doen is goed voor het klimaat, de energierekening én de regio.” Hoeksema rolde zelf vanuit het onderwijs de energiewereld in. “Latent was ik er altijd al mee bezig. Ik heb een houtkachel, aandelen in de windmolen verderop, infrarood vloerverwarming, zonnepanelen en een elektrische auto. Maar verduurzamen doe je samen: nu maken we impact en dat is gewoon hartstikke leuk. We staan met de kop aan de wind in de duurzame wereld: fantastisch.”
Samenwerking met de Freonen
Energie VanOns werkt ook samen met de Freonen fan Fossylfrij Fryslân: “We werken samen met de Freonen om daken van bedrijven vol te leggen met panelen. De ondernemer wordt ontzorgd en krijgt een vergoeding. De coöperatie verkoopt de stroom van het dak weer lokaal aan zijn leden en zo is de cirkel rond. Het idee is ook om eerst de daken vol te leggen en daarna pas landbouwgrond!”
'Leve de man van de SRV'
“Mienskip, noaberschap, dat komt terug”, constateert Hoeksema. Online communicatiemedewerker van Energie VanOns, Renata Heslinga, zag bij deze uitspraak meteen de SRV-wagen voor zich. “Als je bent opgegroeid in een dorp waar niks was, dan hoort ‘ie waarschijnlijk bij je meest heldere kinderherinneringen. Inmiddels zijn er nog zo’n honderd rijdende winkels in Nederland. De SRV-wagen was een sociaal lokaal steunpunt in een wereld waarin het niet draaide om winst, maar om medemenselijkheid, gezelligheid en saamhorigheid. Dat is ook waar de lokale initiatieven van de coöperaties voor staan en wij ondersteunen ze daar graag bij.” Hoeksema vult aan: “We hebben allemaal behoefte aan een wereld zoals Renata omschrijft: we moeten naar een waardeneconomie en daar helpt de energietransitie ons bij. Dáár is Energie VanOns voor opgericht.”
