Sinds 2017 zetten de Freonen zich in voor een fossylfrij Fryslân. Een schone provincie, zonder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Functionerend op groene, lokaal opgewekte energie en waar mensen gebruikmaken van fossielvrij vervoer, zoals mobiliteit op stroom, groengas, Neste MY Renewable Diesel en waterstof. Gerben Gerbrandy, bestuursvoorzitter van de Freonen, vertaalt de ambities in duidelijke bewoordingen. ‘Wij zetten ons in voor meer fossielvrije bedrijven, meer woningen met zonnepanelen, meer klanten van lokale stroom en meer schone voer- en vaartuigen in de provincie. Als Freonen-lid zit je op de eerste rij tijdens de transitie naar een duurzame toekomst. Meer dan 130 leden delen binnen het netwerk hun kennis en ervaringen en werken aan een gezamenlijk doel. En: deze beweging is van onderop ontstaan! Niet van bovenop opgelegd, maar tot stand gekomen door burgers, bedrijven, onderwijsinstellingen en andere organisaties. Bouwe de Boer (projectleider, red.) speelt een geweldige rol in deze beweging als aanjager, inspirator en kwartiermaker.’
Duurzaam adagium
Rein Swart, Raad van Bestuur-voorzitter bij woningcorporatie Accolade, sloot zich enkele maanden geleden aan bij het Freonen-bestuur. Want het gedachtegoed van de Freonen is, zo vertelt hij, zeer waardevol. ‘Wanneer wij op dezelfde manier blijven omgaan met onze wereld, betekent dit een eindige weg. Mijn generatie zit z’n tijd wel uit, maar ik denk ook aan mijn kinderen en kleinkinderen. Daarom zet ik mij in voor de Freonen.’ Jaren geleden sprak Nederlands eerste ruimtevaarder, de inmiddels overleden Wubbo Ockels, aangrijpende woorden op zijn sterfbed. ‘Als je iets liefhebt, wil je dat toch niet kwijt.’ De woorden maakten indruk op Swart, die dit adagium ook op de Freonen toepast. ‘Zo kijken de Freonen ook naar onze planeet, die we leefbaar willen houden voor toekomstige generaties.’
Fossielvrij reizen
De Elfwegentocht 2018, onderdeel van Culturele Hoofdstad, was het schoolvoorbeeld van een Freonen-project. Ambitieus, opvallend en duurzaam. Meer dan honderdduizend Friezen reisden destijds van 1 t/m 14 juli fossielvrij. Op de fiets, lopend, skeelerend of met een auto op elektriciteit, groengas, Neste MY of waterstof. Op de slotdag vond het klapstuk van het initiatief plaats: de grote Duurzame Parade over de Wâldwei, waarbij honderden fossielvrije voertuigen over, lang en boven de weg reden, voeren en vlogen. ‘Een groot succes’, vindt Gerbrandy. ‘Fryslân heeft destijds laten zien hoe het óók kan. Het heeft enorme indruk gemaakt in de mienskip. Rijkswaterstaat sloot tijdens de slotdag speciaal de Wâldwei af voor de duurzame parade. Ik kan me niet voorstellen dat dit ooit eerder is gebeurd voor een dermate ideologische doelstelling. Dat geeft aan hoe bijzonder dit project was.’ Ook bestuurslid Swart kijkt positief terug op de Elfwegentocht. ‘Bewustwording is een centraal begrip binnen de energietransitie. Door vrolijke, opvallende acties als de Elfwegentocht te lanceren, zet je mensen aan het denken. Ook de jeugd speelt een belangrijke rol. Kinderen en jongeren zijn slim. Oudere mensen zitten vast in een zeker denkstramien. De jeugd denkt anders en kijkt op een vernieuwende manier naar de wereld. Dat vormt de basis van verandering.’
Freonen-gedachte
Gerbrandy ziet de keuze voor duurzaamheid als een onvermijdelijke. De energietransitie is pure noodzaak. ‘Het is geen idealistisch verhaal, maar de realiteit’, stelt hij. ‘De economie van de toekomst – een duurzame economie – krijgt de komende jaren vorm. Het Freonen-netwerk speelt hierbij een belangrijke rol. Zij gaan als vrienden met elkaar om, helpen en inspireren elkaar om een duurzame toekomst te verwezenlijken. Samen kom je verder dan alleen. Die Freonen-gedachte, je als vrienden met elkaar verbinden in jacht op een gezamenlijk duurzaam doel, is erg krachtig. Ook dit jaar zijn we weer sterk gegroeid naar meer dan 130 leden. Er is een duurzame behoefte in Fryslân en daar spelen wij op in. Doe je met ons mee?’
Kijk voor meer informatie over de Freonen op fossylfrij.frl
