De provincie investeert 22,7 miljoen euro, de vijf gemeenten samen 35 miljoen euro. Ze werken samen vanuit Netwerk Noordoost.“Iendracht is wichtich, allinne mei-inoar krije saken foar mekoar”, weet Johannes Kramer, die als gedeputeerde ook voorzitter is van Netwerk Noordoost. “Wy binne dêr dan ek tige wiis mei. Foar de provinsje jout it betrouwen as ûndernimmers en gemeenten mei-inoar saken fan de grûn tille en der sels jild en oare ynset by lizze. Dat is de krêft fan dizze regio.” Die kracht vertaalt zich volgens hem in concrete projecten die over de grens van de eigen gemeente heen kijken. Het maatschappelijk veld heeft zitting in de bestuurlijke themagroepen en heeft daarmee een belangrijke stem. Kramer: “Draachflak, en dan konkreet makke, dat is foar ús as provinsje altyd in posityf signaal.”
Bijzonder noemt hij ook dat inwoners met initiatieven komen om de leefbaarheid in hun stad, dorp of buurt te verbeteren. Kramer doelt daarmee onder meer op de oprichters van de Dorps Ontwikkeling Maatschappij in Holwerd. Daarin werken inwoners (soms ook in hun rol als ondernemer) samen ideeën uit om het centrum van het dorp leefbaarder te maken. “It binne de ynwenners sels dy’t aktyf dwaande binne mei doarp en streek. Se wolle dat Holwert mear te bieden hat oan de toeristen dy’t elk jier weroan op de boat nei it Amelân stappe. It hiele doarp en omjouwing profitearje as der mear minsken ek even Holwert oandogge. Dêrmei dwaande wêze, moai dochs!”Metslawier, Ee en Paesens-Moddergat krijgen eveneens een Dorps Ontwikkeling Maatschappij. Zo moet het mogelijk worden dat inwoners bijvoorbeeld drie kleine huizen achter de gevel veranderen in een grote recreatiewoning om te verhuren of er een bêd & brochje van te maken.
Aanpak krimp
Om van het Noordoosten een bloeiende regio te maken waar ook bedrijven zich graag vestigen, is de Agenda Netwerk Noordoost opgesteld. Daarin staan concrete projecten en dertien aandachtspunten, zoals de aansluiting van het onderwijs bij de arbeidsmarkt, digitalisering (sneller internet), duurzaamheid, bereikbaarheid (Centrale As en aanpakken van bruggen), de ontwikkeling van de zorgsector in de regio, de landbouwsector en de aanpak van de krimpproblematiek. De provincie wil met de investering van 22,7 miljoen euro de inwoners van deze regio graag in staat stellen zelf hun doelen te realiseren. De provincie, zo meldt Kramer, gaat dit niet van bovenaf opleggen. Volgens de gedeputeerde weet de regio zelf het beste wat er nodig is voor een solide toekomst. “De oerheid jout de betingsten oan, de minsken sels komme mei de ideeën, dat is de krêft”, zegt hij.
Sterke punten verbeteren
Kramer vindt het wel belangrijk dat er bij het bedenken van initiatieven ook over gemeentegrenzen heen wordt gekeken, dat het geld eerlijk moet worden verdeeld, maar dat het ook best zo kan zijn dat het ene gebied iets meer krijgt omdat de investering daar weer leidt tot extra inkomsten in de rest van de regio. Als voorbeeld noemt Kramer Dokkum, dat zich moet gaan ontwikkelen tot de waterstad van het noorden van Fryslân. Zo is er het project Súd Ie. Daarin gaat veel geld om, maar daarvan profiteren natuurlijk ook ondernemers in Kollumerland. Die gemeente heeft onlangs nog een Watersportvisie opgesteld. De Techniekdag op 13 april is een ander geslaagd initiatief. Twintig bedrijven in de regio Dokkum en Damwâld lieten die dag aan tweehonderd scholieren zien hoe mooi techniek als vak kan zijn. Zo spelen de bedrijven in op de sterk toenemende naar technisch geschoold personeel. Na de zomervakantie komen er ook Techniekdagen in Kollumerland c.a., Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel. Het is volgens Kramer belangrijk dat ondernemers contact zoeken met het onderwijs. Vooral om zichzelf te innoveren en om te zorgen dat de regio voldoende kwalitatief geschoold personeel krijgt. “De jeugd hat faak in frisse blik op de saken.”
Accountant Frans van Wieren ziet vooral kansen voor de regio
Het wordt allemaal minder in de regio Noordoost Fryslân. Veel ondernemers hebben het moeilijk, weet Frans van Wieren van Van Wieren en Vellinga Adviseurs en Accountants in Dokkum. De krimp waar de regio mee te maken heeft, is daar voor een deel debet aan. Toch is dat volgens Van Wieren geen reden om bij de pakken neer te gaan zitten. “De regio is ons werkgebied en hoewel men hier van nature behoudend is, zijn er ook zeker kansen.” De betrokkenheid bij de regio is groot en de manier waarop provincie en gemeenten via het Netwerk Noordoost proberen het tij te keren verdient wat hem betreft alle lof. “Als iedere ondernemer vervolgens ook iets doet, dan komen we een heel eind. De infrastructuur wordt straks door de Centrale As een stuk beter. Overheid en ondernemers moeten nu al aan de slag om daar straks maximaal profijt van hebben. Ondernemers moet nu nagaan waar hun kansen liggen: meer specialiseren, het assortiment verbreden of juist gaan samenwerken. Uiteraard staan wij onze klanten daarover met raad en daad bij. Samen werken aan een mooie toekomst voor deze regio, is het devies. We moeten nu onze nek uit durven steken. ”
Patrick den Hollander gelooft in Waterstad Dokkum
De ontwikkeling van Dokkum tot dé waterstad van het noorden van Fryslân klinkt horecaondernemer en kok Patrick den Hollander als muziek in de oren. De uitbater van eethuis ‘De Waegh’ in het stadshart van Dokkum ziet daar de toegevoegde waarde wel van in. Niet alleen voor de stad zelf, maar voor de hele regio. “Dokkum is nu vooral een doorvaarplaats. Met meer faciliteiten voor de bootjesmensen, zoals goede ligplaatsen, moet het mogelijk zijn om die mensen langer hier te houden. We hebben immers veel te bieden. Niet alleen als stad, maar ook als regio. De natuur is hier schitterend.” Zelf speelt hij al in op die ontwikkeling. “Zo serveren wij ‘s ochtends een ontbijt. Dat is aantrekkelijk voor mensen die hier in hun boot overnachten of op de camping staan. Als de hotels in de stad vol zijn, kunnen ze daar niet terecht voor een ontbijt. Bij ons dus wel.” Hij vindt het een goede zaak dat er stappen worden ondernomen om de dreigende krimp in regio tegen te gaan. “Je moet niet wachten tot het te laat is, maar nu samen de schouders er onder zetten om het tij te keren.”
‘Bundeling van krachten een belangrijke stap’
Ale Procée is het met gedeputeerde Johannes Kramer eens dat de bundeling van krachten een belangrijke stap is in het proces om het noordoosten van Fryslân te veranderen van een krimpregio in een gebied met kansen. Hij is als voorzitter van de ondernemersvereniging Achtkarspelen Bedrijven Contact (ABC) en als Financieel directeur van Wadro Wapeningscentrale met vestigingen in Kootstertille, Schuilenburg en Drachten nauw bij dat proces betrokken. “Provincie, gemeenten, het onderwijs en bedrijfsleven durven nu over de eigen grenzen heen te kijken. Mede daardoor is er nu ruim 57 miljoen euro beschikbaar om in de regio te investeren en dat is noodzakelijk.” Juist in een periode dat het wat minder gaat is het volgens hem van belang dat ondernemers en de overheid elkaar opzoeken en ondersteunen. “Om te zorgen voor een beter toekomstperspectief moeten we kijken waar we elkaar kunnen versterken. Bijvoorbeeld door het uitwisselen van kennis.” Daarom is het volgens hem van groot belang dat het lokale bedrijfsleven nauw betrokken wordt bij het investeren van die beschikbare miljoenen. “Investeren in de regionale markt vergroot uiteindelijk de kansen voor het lokale bedrijfsleven en dat is toch de basis voor een sterke regio.”