Als ondernemer kun je veel leren van kunstenaars. Hun werk en statements kunnen je nieuwe inzichten geven en leren out of the box te denken. Nu ken ik best wat bedrijven die – afgaande op hun prestaties – vooral geïnspireerd lijken op Karel Appels’ ‘Ik rotzooi maar wat aan’. En hoewel dat niet de bedoeling is ken ik dat gevoel persoonlijk wél. Vooral op zaterdagochtend, wanneer ik met een geurend bakje koffie nog wat to do-dingetjes wegwerk. Een strategie zit daar niet achter; eerder is het een soort van vrij werk. Maar ach, zo krijg je je actielijstje toch weer heel wat korter. Maar goed; met die mentaliteit blijf je natuurlijk wel op een bepaald niveau steken.
Een veel diepzinniger doordenker komt van Picasso, die ooit zei ‘Een goede artiest steelt, een slechte artiest kopieert’. Dat was geen oproep tot plagiaat, maar veeleer een ode aan creatieve toe-eigening. Herken een goed idee, buig het om tot iets beters, en doe alsof het altijd al van jou was.
En ja hoor, vanuit die gedachte zijn veel bedrijven groot geworden met edel jatwerk. Neem Facebook. Zuckerberg ‘leende’ het idee voor een sociaal netwerk van voorgangers als Friendster, MySpace. Maar hij maakte het laagdrempelig, sexy en uiteindelijk oppervlakkig, waarmee het bedrijf miljoenen volgers kreeg.
Of kijk naar Tesla. Elektrische auto’s waren allang bedacht. General Motors probeerde het al in de jaren ’90 met de EV1 – een soort broodrooster op wielen. Tesla maakte het sexy, snel en software gestuurd. De oprichter zélf zou persoonlijk wel wat morele sturing kunnen gebruiken, maar daar bestaat helaas nog geen software voor. Maar dit terzijde.
En dan IKEA. Zogenaamde ‘flatpack-meubels’ (alles past in één doos, maar thuis is er nog knutselwerk aan de winkel) waren er al, maar niemand wist ze met zoveel flair én inbussleutels aan de man te brengen. IKEA stal het concept, gaf het een Zweedse naam en zette het in een immens doolhof van blauw-gele hallen, waar je altijd eindigt met meer theelichtjes dan je nodig had. Zelfs de ijsco’s bij de uitgang smaken in een Scandinavisch jasje gezond; ik trap er persoonlijk altijd weer in.
Kortom: wanneer je als kunstenaar écht honderd procent kopieert ben je een amateur. En als ondernemer ben je dan een crimineel. Maar wie durft te stelen met visie, wordt marktleider. Of miljardair. Of wereldberoemd kunstenaar. Menno Bakker Meer lezen of reageren? linkedin.com/in/bakkermenno of op https://x.com/OF_nl
