Warmte en cultuur
Zwier Kroese ontvangt zijn gasten hartelijk. Formaliteiten lijken hem vreemd en het brandende vuurtje voor het Jopie Huisman Museum heeft slechts een klein zuchtje wind nodig om volledig aan te wakkeren. Kroese is sinds vier jaar de directeur van het Museum in Workum en spreekt met veel bevlieging en liefde over de persoon, wiens nalatenschap hier dagelijks bewonderd wordt door mensen vanuit het hele land. “Ik heb een achtergrond in de marketing”, vertelt hij. “Bezig zijn met een merk, hoe een merk zich wil profileren en waar een merk nou eigenlijk voor staat. En dan kom je hier en dan zie je dat dat hier allang is. Alle 55 vrijwilligers en de handvol professionals die hier aan de slag zijn, ze zijn allemaal doordrenkt van alles waar Jopie voor stond. Jopie was een marketeer voor zichzelf en de warmte en cultuur die er leeft in onze medewerkers, krijg je er nooit meer uit.”
Jopie Huisman
Jopie Huisman (1922-2000) leerde het schilderen zichzelf aan. Zijn liefde voor Workum en de natuur, plus de warsheid van oppervlakkigheden, leverden hem een grote schare bewonderaars op. In het museum vangt men een glimp op van wat hij voor deze bewonderaars heeft betekend. Brieven, gericht aan ‘het mooie mens Jopie Huisman’, waarin zielenroerselen van volslagen onbekenden uit de doeken gedaan worden en waarin bedankt wordt voor de steun of de inspiratie die zijn werk leverde, het is een toonbeeld van de invloed die Huisman had. “Alles wat Jopie maakte was een portret”, aldus Kroese. “Schilderde hij een paar schoenen, dan was dat veel meer dan dat alleen. Het was een portret van de mens die deze schoenen had gebruikt, die erin geleefd had. Hij kénde die mensen ook. Er sprak zo veel uit zijn schilderijen, veel meer dan puur alleen het objectieve.”
Verbouwing
Het museum kende in de jaren ’80 een vliegende start. “De rijen stonden tot om de hoek”, vertelt Kroese. “120.000 man per jaar, de bussen waren niet aan te slepen. Inmiddels komen er nog altijd zo’n 50.000 man per jaar kijken naar het werk van Jopie. Vaak zijn het generatiegenoten, of in ieder geval ouderen. Als museum moet je er dan ook zorg voor dragen dat je de toekomst niet uit het oog verliest, dat ook de jongere generatie kennis blijft maken met het werk van Jopie.” Deze overwegingen wogen mee in het besluit om het museum uit te breiden. Op 30 december 2014 gingen de deuren drie maanden lang dicht en werd er gebouwd aan een museum dat klaar is voor de toekomst. Het betekende overigens niet dat het museum volledig stilstond; in januari draaide ‘Jopie Huisman, de voorstelling’ temidden van het stofnest dat de verbouwing was. En opnieuw: volle bak. Zelfs toen.
Jopie’s Paradys
De uitbreiding levert een museum op, waarin de bezoeker niet alleen kan kijken naar het werk, maar ook een audiotour krijgt, waar gebruik wordt gemaakt van oude opnames van Huisman zelf. ‘Jopie’s Paradys’ heet het en het museum is klaar voor de toekomst. De opening werd verricht door Freek de Jonge, die het museum in 1986 ook al opende en een bijzondere relatie heeft met zowel Workum als Jopie Huisman. “Het museum was tot aan de nok gevuld, er was een bluesband en Freek de Jonge opende het nieuwe museum met een druk op de knop. En opeens klonk Jopie weer door het museum, na vijftien jaar stilte”, herinnert Kroese zich. Opgeduikeld uit de archieven, klonk de stem van Huisman als een soort voorproefje van datgene dat de bezoekers mee zouden gaan krijgen. Jopie’s Paradys, verteld door de man zelf.
Toekomst
Het Jopie Huisman Museum spreekt al bijna dertig jaar tot de verbeelding en trekt evenzoveel jaren bezoekers vanuit het hele land. Allemaal worden ze ondergedompeld in het werk en de filosofie van Jopie Huisman, die met zijn eigen kijk op de wereld de mensen aansprak. Onder die mensen bevindt zich ook de directeur van het museum. “Het is jammer dat ik hem nooit gekend heb”, zegt Kroese. “Ik hou van de manier van kijken van Jopie. De portretten, de tijd van weleer. Het is grappig; niemand van mijn vriendenkring zegt ‘wat moet je nou bij dat museum?’ Allemaal vinden ze het prachtig en snappen ze wat mij zo aantrekt in het werk van Jopie. Dat is wat hij deed. En doet. En al die mensen die hier komen, ze worden allemaal geraakt door wat ze zien en horen. Het zou geweldig zijn als we ook de jongeren meer kennis kunnen laten maken met zijn werk. We zijn al druk bezig met onderwijsinstellingen, de jeugd is een pijler waar ik me nu op richt. In dit museum vind je alles; respect voor mens en natuur, duurzaamheid, het past perfect binnen de leerdoelen van de scholieren. Het zou zonde zijn als het museum als een kaarsje uit zou gaan bij het vergrijzen en overlijden van de leeftijdsgenoten van Jopie, de oudere generatie. Zeker gezien het gedachtegoed wat hier achter steekt en we doen er alles aan om dat te voorkomen.”
