Werelderfgoed
Het ir. D.F. Woudagemaal uit 1920 is het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld
en prijkt op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Het strakke, stoere gebouw in de stijl
van Berlage vormt met zijn machinehuis, ketelhuis en 60 meter hoge schoorsteen een
markant silhouet in het Friese polderlandschap.
Bij extreem hoge waterstanden brengt Wetterskip Fryslân de ‘stoomkathedraal’ tot leven
om in enkele dagen een geweldige hoeveelheid overtollig water uit de Friese boezem
naar het IJsselmeer te pompen. In de monumentale hal drijven vier gitzwarte
stoommachines met enorme vliegwielen acht pompen aan, stampend op het ritme van
ons industrieel verleden. Alles is authentiek en van Nederlandse makelij – tot de koperen
oliekannetjes toe.
Restauratie
Gerard Troost, specialist molens en waterbouwkundige werken bij de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed: ‘Je kunt de aanstaande restauratie vergelijken met die van de molens
in Kinderdijk, ook UNESCO werelderfgoed. Veel gebreken onder water komen overeen en
omvang en kosten zijn vergelijkbaar.’ Na eerdere restauratiewerkzaamheden in 2007 zullen nu twee vloeddeuren aan de kantvan de voormalige Zuiderzee worden gelicht voor herstel van het houtwerk. Ook gaat de ‘onder water’ restauratie van metsel- en betonwerk (machinehal inclusief machinerie) van start. Gerard Troost: ‘De sluisdeuren vormen een onmiskenbaar en authentiek
onderdeel van dit werelderfgoedmonument. Met de restauratie willen we zoveel mogelijk
het oorspronkelijke materiaal behouden. Hoe de technische staat is, zal pas echt blijken
als de deuren gelicht zijn en op de kant liggen. Daarom nemen we nu één stel
vloeddeuren uit. Met deze ervaringen kunnen we het herstelwerk aan de overige zes
deuren bepalen en uitvoeren.’
Subsidieregeling
De restauratie wordt mogelijk gemaakt door geld uit de Restauratieregeling monumenten
2010 en 2011 voor grootschalige projecten. Het is de laatste beschikking volgens de
restauratieregeling, waarvoor in totaal 46 miljoen euro beschikbaar was gesteld. De
afgelopen jaren is de restauratieachterstand in Nederland door extra subsidiegelden flink
teruggebracht.
