Zolang als we over circulair bouwen praten vraag ik me af: wat is het nu waard? De vraag hardop stellen wordt vaak afgedaan met een zucht en een antwoord van: dat is toch logisch? Je kunt materialen hergebruiken; dat is van waarde! Deze kaart wordt vaak gespeeld en bij mij roept het meer vragen op dan dat het antwoorden geeft. Want wat ga je dan precies hergebruiken, waar en wanneer denk je dat te gaan doen? Lastige vragen waarop geen antwoord is, omdat niemand die glazen bol op z’n bureau heeft staan.
Is circulair bouwen dan niets waard?
Volgens mij wel degelijk. Circulair bouwen en bij voorkeur biobased bouwen biedt juist een deel van de oplossing voor vele crisissen waarin we momenteel zitten. Slimmer omgaan met bouwmaterialen door ze in de regio te produceren, her te gebruiken of terug te winnen speelt in op de maatschappelijke opgaves en biedt een perspectief voor de meerwaarde van het eindproduct. Maar wat is dan die meerwaarde? Gevoelsmatig een logisch verhaal, maar een investeerder zal toch vragen: wat is dat mooie circulaire vastgoed nu waard en wat doet het in mijn business case?
Helaas zal de makelaar/taxateur deze vraag nog niet kunnen beantwoorden om de simpele eenvoudige reden dat referentietransacties ontbreken of dat het duurzame bouwen zich niet of nauwelijks terugvertaalt in de huur. Dan komt het toch weer neer op een gevoel. Of toch niet?
We willen graag dat een gebouw volledig circulair is. Dat willen we omdat het gebouw dan ooit gedemonteerd kan worden en elders geheel of in delen weer opgebouwd kan worden. Als dit het uitgangspunt is houden we dus bij het einde van de vastgoedexploitatie een stuk grond en een berg materiaal over. De waarde van circulair bouwen zou daarmee gelijkgesteld kunnen worden aan de restwaarde van dat stuk grond en die berg materialen.
Daaraan toegevoegd een hogere waardering van de huurder of koper voor het circulaire vastgoed en bovenal een gunstige beoordeling door financiële dienstverleners maakt dat circulair bouwen wel degelijk een positieve business case oplevert.
Wel zou ik tot slot een oproep willen doen aan de overheden. Daar de grond misschien wel het meest circulaire onderdeel is van het vastgoed pleit ik voor goede ruimtelijke kwaliteit van de omgeving. Of nu gaat om een inbreiding, uitbreiding of herbestemming. Een investering in de omgeving leidt op lange termijn altijd tot waarde verhoging. Hierin moet ook de overheid een stap vooruitzetten en durven te investeren in de ruimte. Immers het adagium van elke makelaar is nog altijd: locatie, locatie, locatie!
Kortom, niet enkel de herbruikbaarheid van materialen bepaald de waarde van circulair bouwen. Met een positieve waardering van de consument, een gunstige beoordeling van de banken en extra aandacht van de overheden voor ruimtelijke kwaliteit is circulair bouwen wel degelijk wat waard! Logisch toch?
